لزوم رتبه بندی شرکت های آسانسوری
یکی از مسائل مهم سازندگان ساختمان انتخاب شرکت فروشنده آسانسور میباشد. معمولاً متقاضی با لیست انبوهی از شرکتهایی که دارای پروانه طراحی و مونتاژ از وزارت صنایع میباشند مواجه میشود. اما آیا به راستی این شرکتها با هم یکسان و برابر هستند؟ و آیا میتوان به هر شرکتی که دارای پروانه طراحی و مونتاژ باشد اعتماد نمود؟
واقعیت این است که بیشتر شرکتها توانسته اند این سد را پشت سر گذاشته و بعد با خیال آسوده مهر فروشی نمایند. و این در حالی است که در بخش قابل توجهی از کشور آسانسورهای منصوبه بدون رعایت استاندارد ملی به کار گرفته میشوند و بر روی کارکرد شرکتها هیچ گونه نظارت و بازرسی وجود ندارد. هر چند دیده نشده مجوزهای طراحی و مونتاژ صادر شده نیز مورد بازنگری قرار گرفته و با شرکتهای خطاکار برخورد جدی صورت گیرد.
برای نتیجه گیری بهتر نظرات تعدادی از استفاده کنندگان از آسانسور را درخصوص شرکتهای نصب کننده آسانسور جویا شدیم که خلاصه آن عبارت بودند از:
مالک ساختمانی در بزرگراه رسالت میگوید: «شرکتی منضبط و مرتب. بسیار عالی هم از نظر زمان و هم از نظر کیفیت. دارای عملکرد بسیار مطلوب درخصوص خدمات پس از فروش.
مالک ساختمانی در بزرگراه آیتاله کاشانی میگوید: «شرکت آسانسوری در رابطه با نصب بسیار ضعیف عمل کرده و آسانسور بسیار کیفیت پایین و ضعیفی دارد و همیشه خراب است.
مالک ساختمانی در خیابان دکتر شریعتی میگوید: «شرکت به هیچ عنوان از نظر تحویل به موقع کار و رعایت نکات ایمنی در موقعیت مناسبی قرار ندارد.
مالک ساختمانی در خیابان دکتر فاطمی میگوید: «با توجه به استفاده از شرکتهای دیگر و تجربه نه چندان جالب آنها این شرکت با مدیریت مناسب و تکیه به عوامل فنی کارآمد در رفع بسیاری از مشکلات و تسریع در عملکرد، مناسبترین میباشد. من کمتر شرکتی را بدین شکل منسجم و مرتب دیدهام.
مالک ساختمانی در پونک میگوید: «شرکت به هیچ یک از تعهدات خود از نظر زمان و کیفی عمل نکرده است. علیرغم انجام تمام تعهدات کارفرما، شرکت بسیار توهین آمیز و طلبکارانه رفتار میکند. کار با کیفیت پایین و زمان طولانی انجام و رفع معایب به طول میانجامد.»
اگر از اول کارفرمایان از وضعیت و کارکرد شرکتها اطلاع داشتند، چه بسا دیگر در انتخاب شرکت نصاب دچار مشکل نمیشدند. آیا با ارزشیابی و رتبهبندی میتوان از بروز تخلفات جلوگیری کرد؟ بهتر است در ابتدا با مفاهیم آن آشنا شویم.
ارزشیابی:
ارزشیابی، فرآیندی است مستمر که در آن سطح کیفیت کارهای در دست اجرا یا اجرا شده و توان مدیریتی و تخصصی شرکت در مقاطع یا دوره زمانی معین تعیین میشود. اما این معیارهای تشخیص صلاحیت کدامند؟
– امتیاز تخصص و تجربه
تخصص و تجربه مدیران و کارکنان شرکت بسیار مهم میباشد و شرکتی که دارای مهندسان کارآزموده، با تحصیلات مرتبط با رشته کاری میباشد، با شرکتی که فاقد آنها است متفاوت است. به خصوص در مورد شرکتهای تازه تاسیس که در آن تجربه هیأت مدیره و مدیرعامل قابل اهمیت است.
در مورد شرکتهای با سابقه که مدیریت آنها فاقد تحصیلات دانشگاهی است، اما دارای تجربه مفید و موثر میباشند، رفع این نقیصه با به کارگیری کارکنان تحصیل کرده امکانپذیر میباشد. به هر حال کم نیستند شرکتهایی که با محاسبات ساده طراحی آسانسور مشکل دارند و حتی اگر در مورد نحوه محاسبه آهنکشی چاه از آنها پرسش شود، پشتوانه عملی آنها تجربه صرف میباشد و توجیه علمی برای آن ارائه نمینمایند. به هر حال اگر واقعاً عقیده داریم که تشکیلات تولید و مونتاژ دستگاههای آسانسور صنعت است پشتوانه آکادمیک کجا است؟ کدامین دانشگاه و مرکز علمی، مهندسین و تکنسینها و نصابان مورد نیاز این رشته را آموزش میدهد؟
– امتیاز کمیت و کیفیت کارهای انجام شده
شرکتهایی وجود دارند که تعداد دستگاههای آسانسور نصب شده توسط آنان آمار بالایی را بر خود اختصاص میدهد، ولی به کیفیت مناسب و رضایت مشتری اهمیتی نمیدهند. جالبتر کارکرد متفاوت شرکتها در مکانهای مختلف است. به عنوان مثال شرکتی که در تهران و اصفهان کار قابل قبول ارائه میدهد و تمام اصول ایمنی و استاندارد را رعایت مینماید، در شهرهای شیراز، تبریز و یا مشهد که بازرسی آسانسور اجباری نمیباشد، کوچکترین اصول و مقررات را رعایت نمیکند. برای همین شاید بهتر باشد پروژههای انجام شده و در دست انجام شرکت در تمامی کشور از لحاظ کمیت و کیفیت و حتی هزینه تمام شده مورد ارزیابی قرار گیرد. چه شهرهایی که استاندارد ملی در آنها اجباری میباشد و چه نقاطی از کشور که قانون دولت تبعیت نمینمایند.
– امتیاز تداوم فعالیت
یکی از عوامل مهم تشخیص صلاحیت یک شرکت استمرار فعالیت آن میباشد. به خصوص در این ایام که ظهور شرکتهای خلقالساعه و ناپدید شدن یکباره آنه موجب ضرر و زیانهای بیشماری گردیده است. به همین سبب امتیاز تجربه و تداوم فعالیت میبایست بر اساس دوره تداوم فعالیت و تعداد سالهایی که شرکت بعد از تأسیس فعال بوده است محاسبه گردد.
– امتیاز وجود نظام جامع برنامه ریزی و کنترل پروژه
گاهاً مشاهده میشود که یک شرکت عملیات نصب و مونتاژ دستگاهها را به پیمانکاران و نصابان مختلف ارجاع میدهد و آسانسورهای منصوبه از کیفیت یکسانی برخوردار نمیباشند. رفع این نقیصه با وجود مسؤول کنترل کیفیت و کنترل دستگاهها در مراحل مختلف نصب امکان پذیر است. همچنین داشتن مستندات سیستم مدیریت کیفیت از قبیل گواهینامه ISO و … قابل اهمیت است.
– امتیاز به کارگیری عوامل فنی مجرب
استفاده از نصابان آموزش دیده و تائید صلاحیت شده و با تجربه بسیار اهمیت دارد. بدیهی است اگر بهترین تجهیزات به طور صحیح مونتاژ نگردند، دستگاه همواره دچار مشکل و استهلاک مستمر میباشد.
– امیتاز رعایت برنامه زمانی
با توجه به این که اخذ پایان کار ساختان منوط به صدور گواهی ایمنی آسانسور میباشد، رعایت برنامه زمانی دارای اهمیت میباشد.
– امتیاز رعایت استانداردها، دستورالعملها و مشخصات فنی
از امتیازات و معیارهای مهم ارزشیابی یک شرکت میباشد. شرکتهایی که استانداردها و دستورالعملها را رعایت نمینمایند، باعث ایجاد خسارت به خود و کارفرما گشته و روند صدور گواهی ایمنی را طولانی مینمایند.
– امتیاز به کار بستن روشها و سازمان اجرایی مناسب
این مورد نشان دهنده سرعت، توانمندی و کارآیی یک شرکت میباشد و موجب اقدامات به هنگام میگردد.
– امتیاز رعایت دستورالعملهای ایمنی و حفاظتی کارگاه
متأسفانه در این رشته ما شاهد حوادث ناگوار به خصوص در هنگام نصب کابین آسانسورها و عملیات سرویس میباشیم. رعایت این دستورالعملها ضمن تامین سلامت نصابان از بروز معلولیتها جلوگیری مینماید.
– امتیاز رعایت ملاحظات زیست محیطی و بهینهسازی انرژی
متأسفانه در برخی از طراحیها، ملاحظات اقتصادی و بهینهسازی انرژی در نظر گرفته نمیشود. به عنوان مثال یا از الکتروموتور با ظرفیت و توان بالاتر از نیاز استفاده میشود و یا از تکنولوژیهای قدیمی که در سایر کشورها در حال منسوخ شدن میباشد استفاده میگردد.
– امتیاز پیشنهادهای اجرایی برای بهبود کیفیت و کاهش هزینههای اجرایی
طیف وسیعی از جمله تحلیل ترافیک صحیح، انتخاب سیستم محرکه مناسب و درایوهای پیشرفته، انتخاب سرعت مناسب و سیستم فراخوان مناسب و انتخاب تجهیزات با کیفیت و نوع آسانسور و حتی نحوه آهن کشی و پوشش چاه را در بر میگیرد.
– امتیاز خدمات پس از فروش و سرویس و نگهداری آسانسور
متأسفانه تعداد قابل توجهی از قراردادهای سرویس و نگهداری که در زمان اخذ گواهی ایمنی آسانسور ارائه میشود صوری بوده و به دلیل اختلافات مابین شرکت و سازنده ساختمان، پس از اخذ پایان کار از شهرداری قرارداد فسخ شده و آسانسور بدون سرویس و نگهداری مناسب استفاده میگردد. جای تعجب است که امر مهم سرویس و نگهداری آسانسور تا به آنحا تنزل یافته که همانند نظافت راه پلهها برای آن تبلیغ مینمایند. در صورتی که در سایر کشورها قوانین سرویس و نگهداری دستگاهها تدوین و به مورد اجرا گذاشته شده و دستگاهها سالیانه بازرسی میگردند و تحت پوشش بیمه حوادث میباشند. همچنین گارانتی دستگاه از این نظر قابل اهمیت است که اگر شرکت از قطعات بی کیفیت استفاده نموده باشد، خود میداند که به زودی کارکرد آسانسور با مشکل مواجه خواهد شد. برای همین عطای سرویس و نگهداری را به لقای آن میبخشد تا هر چه زودتر از زیر بار گارانتی آن شانه خالی نماید. به همین سبب در ارزشیابی شرکتها میبایست برای شرکتهایی که خدمات پس از فروش مناسب داشته و از سالیان گذشته تاکنون از آسانسورهای منصوبه خویش سرویس و نگهداری مینمایند، امتیاز ویژهای در نظر گرفته شود.
– امتیاز رضایت مشتری
یکی از معیارهای مهم برای ارزشیابی یک شرکت استفاده از نتایج رضایت مشتری میباشد که میتوان در هنگام بازرسی سالیانه یا در هنگام صدور تائیدیه ایمنی آسانسور از استفاده کنندگان و مشتریان اخذ شود. اگر به این اصل اعتقاد داریم که مشتریان داوران نهایی کیفیت محصولات و خدمات میباشند، برای به حداکثر رسانی وفاداری مشتریان، نگهداری و سهم بازار باید به نیازها و توقعات مشتریان توجه نموده و در مقابل انان پاسخگو باشیم.
– امتیاز توسعه و توانافزایی کارکنان
شرکتهای برتر نه تنها افراد را استخدام مینمایند، بلکه آنها را توسعه داده و به صورت مثبت از آنها حمایت نموده و با شرکت دادن آنها در دورههای آموزشی، فرصتهای یادگیری و در نتیجه نوآوری و بهبود را ایجاد مینمایند. امتیازهای کیفی جهت ارائه مقالات در همایشها، کنفرانسها و مجلات تخصصی معتبر از سوی عوامل فنی شرکت باید در نظر گرفته شود.
– امتیاز کسب عنوان شرکت شایسته و برتر
یکی از راههای مناسب جهت تشویق شرکتها، انتخاب شرکت برتر میباشد تا ضمن اشاعه رقابت سالم و مثبت در میان آنان، عموم مردم از شرایط و امکانات شرکتهای برتر آگاه شده و با اسامی آنها آشنا شوند.
– امتیاز توان مالی
گرچه ممکن است متهم به حمایت از سرمایهداری شویم، ولی یک شرکت باید توانایی سرمایهگذاری کوتاه مدت در طرحهای در دست اجرا را دارا باشد و همچنین توانایی مالی برای انجام تعهدات و تضمین قراردادهایش را داشته باشد.
– امتیاز موفقیت در جهت اقدام به صدور خدمات فنی و مهندسی
با توجه به بازار خوب کشورهای همجوار از جمله عراق، افغانستان و کشورهای آسیای میانه، امکان نصب دستگاههای آسانسور در آنجا امتیاز ویژهای محسوب میگردد. به شرطی که با رعایت تمامی قوانین و مقررات ایمنی و استاندارد و قیمت مناسب باشد، وگرنه اولین صادرات، آخرین آن خواهد بود.
– امتیاز ثبات اعضای هیأت مدیره و افراد فنی
از معضلات ارزیابی توان مدیریتی یک شرکت جابعجاییها و تغییرات و عاریتی بودن اعضا میباشد. به همین جهت امتیازی برای شرکتهایی که دارای ثبات در اعضای هیأت مدیره و افراد فنی که به صورت تمام وقت انجام وظیفه مینمایند میبایست در نظر گرفته شود.
– امتیاز بازرسی سالیانه دستگاه ها
امتیاز ویژهای است جهت شرکتهایی که برای عقد قرارداد سرویس و نگهداری، درخواست بازرسی آسانسور را از شرکتهای فنی بازرسی تائید صلاحیت شده نمایند و همین طور جهت تمدید قراردادهای فوقالذکر، درخواست بازرسی سالیانه نموده و موفق به اخذ گواهی ایمنی و کیفیت سالیانه میگردد.
–ارزشیابی بر عهده کیست؟
به نظر میرسد بهترین افراد از درون خود خانواده صنعت آسانسور انتخاب گردند. نمایندگانی از وزارت صنایع، موسسه استاندارد، سندیکای صنایع آسانسور، انجمن تولیدکنندگان و شرکتهای فنی بازرسی آسانسور و سایر معتمدین و بزرگان این صنعت. همچنین آئین نامه مورخ 14/10/82 سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور جهت طبقهبندی شرکتهای تآسیساتی و تجهیزاتی مبنای مناسبی را ارائه مینماید.
سخن پایانی
–مسؤولیت اجتماعی
واقعیت این است که میزان رضایت عموم مردم از عملکرد دستگاههای آسانسور منصوبه زیاد نمیباشد و با توجه به گزارشات سازمان آتشنشانی، حوادث و سوانح دستگاههای آسانسور رو به افزایش است. هر روز تعدادی از مردم در آسانسورها محبوس میگردند. سازندگان ساختمان با این بخش از تجهیزات ساختمان مشکل دارند و برای انتخاب یک شرکت مناسب دچار سردرگمی میشوند و هیچ مرجعی برای پاسخگویی به آنان وجود ندارد. مسؤولیت اجتماعی حکم میکند که حداقلی از الزامات و مقررات وجود داشته باشد تا بتوان به توقعات عموم مردم پاسخ داد. با توجه به رشد سریع استفاده از آسانسور در ساختمانهای بلند مرتبه، میبایست به فراسوی امروز فکر شود. به امید این که بتوانیم در دنیای در حال تغییر سریع امروز قابل انعطاف، پاسخگو و فعال در برابر نیازها و انتظارات هموطنان باشیم.